Ο covid 19-κορονοιός ,είναι ένας εξαιρετικά μεταδιδόμενος ιός ο οποίος εξελίχθηκε σε πανδημία. Εξαιτίας της μη ύπαρξης θεραπείας ή εμβολίου, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, ανάγκασε παγκοσμίως μέσω των περιοριστικών μέτρων των κυβερνήσεων ο κόσμος να παραμείνει στα σπίτια του. Μετράμε παραπάνω από ένα μήνα στην χώρα μας, από τότε που ξεκίνησα και επίσημα τα περιοριστικά μέτρα, για τον έλεγχο της μετάδοσης του ιού. Η χώρα μας, ευτυχώς βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση ,καθώς έχει καταφέρει μέχρι τώρα να είναι μία από τις χώρες παγκοσμίως , με τα λιγότερα κρούσματα και θανάτους.
Η ζωή μας πολύ σύντομα άλλαξε καθώς και οι καθημερινές μας συνήθειες. Τα σχολεία έκλεισαν, το ίδιο και οι χώροι συνεστιάσεων(εκτός κάποιων εξαιρέσεων ) , καθώς και κέντρα αθλητικών δραστηριοτήτων. Μένουμε σπίτι δεν σημαίνει μένουμε μόνο σωματικά υγιείς αλλά και ψυχικά. Το πιο δύσκολο κομμάτι είναι και για τους γονείς οι οποίοι έρχονται αντιμέτωποι με την απίστευτα μεγάλη ενέργεια των παιδιών τους, καθώς δεν έχουν πλέον πολλές ευκαιρίες ώστε να τη διοχετεύσουν. Έτσι λοιπόν, υπάρχουν στιγμές που και οι ίδιοι οι γονείς δεν ξέρουν τι να κάνουν, προκειμένου να βοηθήσουν τα παιδιά στην αντιμετώπιση όλης αυτής της κατάστασης.
Πιθανές ψυχολογικές επιπτώσεις των παιδιών μέσα στο σπίτι :
Ο εγκλεισμός στο σπίτι λόγω καραντίνας μπορεί να έχει διάφορες ψυχολογικές επιπτώσεις στα παιδιά. Παρακάτω θα αναφερθούμε σε μερικές από αυτές:
1)Θυμός-επιθετική συμπεριφορά:
ο καθένας μπορεί να θυμώσει και αυτό είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα. Παρόλο αυτά τέτοιου είδους συναισθήματα πρέπει να έχουν ένα όριο. Το παιδί που θυμώνει συχνά, βιώνει βαθύτερα συναισθήματα, όπως φόβο ,αδικία ,ζήλια, απογοήτευση κ.α. Στη προκειμένη περίπτωση ,δηλαδή εγκλεισμού λόγω καραντίνας, τα παιδιά γίνονται πιο ευάλωτα ως προς αυτό το συναίσθημα
2)Κατάθλιψη-άγχος:
Επίσης λόγω εγκλεισμού στο παιδί μπορεί να επέλθει η κατάθλιψη. Όταν το παιδί χάσει την ελευθερία που είχε και ξαφνικά βρεθεί κλεισμένο σε <<τέσσερις τοίχους>>,μπορεί να του προκληθεί άγχος. Μια υπερβολική ανησυχία , επιθετική συμπεριφορά,εκνευρισμός ,διαταραχές στον ύπνο και στο φαγητό θα πρέπει ν’ αρχίσουν να μας ανησυχούν
• Στην παρούσα κατάσταση<<μένουμε σπίτι>> παρατηρείται και μεγαλύτερη ενασχόληση των παιδιών με το διαδίκτυο, με την αφορμή ότι δεν έχουν τι να κάνουν μέσα στο σπίτι. Καλό θα είναι να βάζουμε όρια ως προς αυτή την ενασχόληση των παιδιών μας, διότι αργά ή γρήγορα θα οδηγηθούν στον εθισμό.
3) Φόβος:
Μέχρι την ηλικία των 12 ετών ,όλα τα παιδιά μπορούν να έρθουν αντιμέτωπα με φόβους φυσιολογικούς, οι οποίοι όμως υποχωρούν σταδιακά, χωρίς να μετατραπούν σε φοβίες . Στην προκειμένη βέβαια περίπτωση, το παιδί μπορεί να αισθανθεί φόβο ακούγοντας όλα αυτές το καταιγισμό ή λανθασμένες πληροφορίες σχετικά με το κορωνοϊό , είτε από τους μεγαλύτερους είτε από την τηλεόραση είτε από κοινωνικά μέσα. Ένα παιδί μπορεί να φοβάται είτε για τον εαυτό του είτε για τους γονείς του ή για άλλα αγαπημένα του πρόσωπα. Πρέπει βέβαια να καταλάβουμε ότι αυτός ο φόβος είναι φυσιολογικός εν μέρει. Όταν όμως αρχίζει να γίνεται παράλογος(επίμονος, έντονος και διαρκής) σε σημείο που να παρεμποδίζεται η καθημερινή του λειτουργικότητα τότε θα πρέπει να βοηθήσουμε το παιδί και να καταλάβουμε την σοβαρότητα της κατάστασης.
• Πλήξη:<<μαμά βαριέμαι>>,μία συνήθης φράση που θ’ ακούσουν σίγουρα οι γονείς αυτές τις μέρες απ’ τα παιδιά τους. Δεν θα μπορούσαμε να το ανάγουμε ως ψυχική διαταραχή. Παρ’ όλα αυτά εάν δούμε ότι η κατάσταση αυτή ενταθεί για αρκετό χρονικό διάστημα, μη βρίσκοντας ενδιαφέρον σε τίποτα και μη θέλοντας να κάνει τίποτα
,τότε θα πρέπει να ανησυχούμε καθώς επρόκειτο για σημάδι θλίψης, το οποίο μπορεί να οδηγήσει και σε κατάθλιψη.
Τρόποι αντιμετώπισης
- Είναι σημαντικό, να αποφεύγεται ο απεριόριστος καταιγισμός πληροφοριών του covid-19, από την τηλεόραση ή και από άλλα μέσα δικτύωσης. Είναι καλό να ενημερωνόμαστε αλλά ως ένα σημείο. Ο καταιγισμός αυτός μπορεί να προκαλέσει φόβο και ανησυχία όχι μόνο στο παιδί μας αλλά και σε εμάς τους ίδιους.
- Συζητάμε με τα παιδιά μας. Εξηγούμε την όλη κατάσταση που επικρατεί. Μιλάμε ήρεμα μαζί τους και προσπαθούμε να είμαστε όσο το δυνατό λιγότερο αρνητικοί. Η αρνητική αύρα και στάση γίνεται αντιληπτή απ’ το παιδί.
- Ερχόμαστε πιο κοντά. Ένα καλό που επέφερε αυτή η κατάσταση της καραντίνας ,ήταν ότι ενισχύθηκαν οι οικογενειακοί δεσμοί. Λόγω φόρτου εργασίας των γονέων αλλά και άλλων εξωσχολικών δραστηριοτήτων των παιδιών ,έχει φθίνει η οικογενειακή επικοινωνία και πραγματικά αυτή είναι μία πολύ καλή ευκαρία , γονείς και παιδιά να έρθουν πιο κοντά. Να συζητήσουν τις ανησυχίες τους, τυχόν προβλήματα, αλλά και να ενεργοποιήσουν δημιουργικές οικογενειακές δραστηριότητες.
- Κάντε δραστηριότητες στο σπίτι. Σε αυτό τον ιστότοπο , θα βρείτε πάρα πολλές δραστηριότητες δείτε μερικές παρακάτω:
- α) Μένουμε σπίτι με 150 δραστηριότητες για όλη την οικογένεια β) Δραστηριότητες με φυσικά υλικά από 6 μηνών γ) Φτιάξε slime εύκολα και γρήγορα δ)Ανοιξιάτικη δραστηριότητα φτιάξε πεταλούδες από παπαρούνες
- Τέλος, πολύ σημαντικό όπως προανέφερα είναι η επικοινωνία του παιδιού με τον γονέα. Είναι πολύ σημαντικό να αφουγκραζόμαστε τις ανησυχίες των παιδιών μας , αλλά και να παρατηρούμε τυχόν αλλαγές στη συμπεριφορά τους. Εάν καταλάβουμε ότι η ανησυχία, άγχος, φόβος (όπως προαναφέρθηκαν) είναι διαρκή και επίμονα παρά τις συζητήσεις και την βοήθεια που έχουμε παράσχει στο παιδί μας, καλό θα ήταν να επισκεφτούμε έναν ειδικό υγείας(μέσω τηλεδιάσκεψης, στην παρούσα κατάσταση).
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ-ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ : ΕΣΕΙΣ ΡΩΤΑΤΕ Η ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ ΜΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΑΓΓΕΛΗ ΜΑΣ ΑΠΑΝΤΑΕΙ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ!
1) Ερώτηση:
Να πω την αλήθεια στο παιδί μου που σταματήσαμε ξαφνικά όλες τις εξόδους λόγω του ιού; Αν κάτι δε το γνωρίζω ψάχνω να βρω την απάντηση από κάποια πηγή;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Σε ένα παιδί οφείλουμε να λέμε την αλήθεια και μόνο αυτή . Του εξηγούμε ανάλογα με την ηλικία του τη κατάσταση που επικρατεί και απαντάμε σε όλες τις απορίες και ερωτήσεις του και ότι συμβαίνει γύρω μας στη καθημερινότητα εφόσον μας στο ζητήσει . Προσπαθούμε όσο μπορούμε να παραμείνουμε θετικοί και ψύχραιμοι. Αν κάτι δε το γνωρίζετε μπορείτε να πείτε στο παιδί σας την αλήθεια πως δε το γνωρίζετε και αν επιμένει αναζητάτε την απάντηση μαζί.
2) Ερώτηση;
Από ποια ηλικία μπορώ να εξηγήσω στο παιδί μου για τον ιό ; Είναι 4 χρονών θα καταλάβει ;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Σύμφωνα με έρευνες, που έχουν γίνει ένα παιδί μπορεί να κατανοήσει αρκετά καλά αυτά που του λέτε από 2-3 ετών , οπότε μπορείτε να του μιλάτε και να του εξηγείτε τα πάντα. Ίσως να μη μπορέσει να κατανοήσει ωρολογίες , μπορείτε όμως με απλό και λιτό λόγο να του εξηγήσετε τα πάντα.
3)Ερώτηση:
Στο άρθρο δόθηκε να καταλάβουμε ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ φόβου και φοβίας. Μπορείτε να το προσδιορίσετε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
O φόβος όπως προαναφέρθηκε, είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα, το
οποίο έχουμε βιώσει όλοι οι άνθρωποι για διαφορετικούς λόγους κάθε
φορά. Υπάρχει μεγάλη απόσταση όμως ανάμεσα στον απλό φόβο και στην
παθογόνο κατάσταση του φόβου. Όταν δηλαδή , η κατάσταση γίνεται
παθολογική, όταν ο φόβος γίνεται παράλογος, διαρκής και επίμονος, έχοντας
αρνητικές επιπτώσεις και γενικά δυσλειτουργία ως προς τις καθημερινές
δραστηριότητες του παιδιού, τότε μιλάμε για φοβία. Υπάρχουν διαφόρων ειδών
φοβίες όπως είναι: αγοραφοβία, η υψοφοβία, η αρρωστοφοβία κ.α
4)Ερώτηση;
Πότε θα καταλάβω ότι το παιδί μου χρήζει ψυχολογικής υποστήριξης;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Όπως αναφέραμε και στο άρθρο μας, είναι πολύ σημαντική η
επικοινωνία των γονέων με τα παιδιά τους . Η συζήτηση/διάλογος, εδραιώνει τις
μεταξύ τους τους σχέσεις, καθώς γονέας και παιδί αλληλοαφουγκράζονται τυχόν
ανησυχίες, προβλήματα…Μοιράζονται σκέψεις και ιδέες. Όταν όμως ο γονέας
καταλάβει ότι παρά τις προσπάθειες του το πρόβλημα που έχει το παιδί δεν
υποχωρεί, με δυό λόγια έχει μπλοκάρει, τότε θα ήταν επιθυμητή και συνετή η
επίσκεψη σ’έναν παιδοψυχολόγο.
Στόχος του ψυχολόγου σ΄συτή την περίπτωση δεν
είναι να βοηθήσει μόνο το παιδί αλλά και τους γονείς προκειμένου ν’αντιληφθούν
κάποια πράγματα και να καθοδηγήσουν τις στάσεις-συμπεριφορές απέναντι στα
παιδιά τους.
5) Ερώτηση;
Στο άρθρο αναφέρθηκε ότι η αρνητική στάση των γονέων μπορεί να γίνει αντιληπτή και
στα παιδιά. Μπορεί να αγχώνω το παιδί μου χωρίς να το καταλαβαίνω;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Βέβαια. Όπως διαβάσαμε και στο άρθρο καλό θα ήταν να μην
κατακλύζουμε τα παιδιά με καταιγιστικές πληροφορίες περί
κορωνοΪού . Είναι κάτι που θα αγχώσει όχι μόνο τα παιδιά αλλά κ εμάς. Η αγχωτική
στάση/συναίσθημα δικό μας έχει αντίκτυπο και στα παιδιά. Τα παιδιά μιμούνται
τους γονείς και καταλαβαίνουν πότε αυτοί είναι καλά και πότε όχι. Είναι χαρούμενα
και ασφαλή όταν είναι και οι γονείς τους και το αντίστροφο. Θα επιμείνω στην
αρχική μου θέση ότι ενημερωνόμαστε με μέτρο και ενημερώνουμε όσο το δυνατόν
καλύτερα και τα παιδιά μας.
6) Ερώτηση;
Πότε θα καταλάβω ότι η πλήξη που έχει το παιδί μου λόγω εγκλεισμού στο σπίτι
αρχίζει να μετατρέπεται σε κατάθλιψη;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Όπως έχουμε πει η φράση βαριέμαι είναι μία συνήθης λέξη που
όλοι οι γονείς λίγο πολύ θα την ακούσουν αυτές τις μέρες που
διανύουμε.
Μία σειρά από δραστηριότητες και πρωτοβουλίες που μπορούν να δώσουν οι γονείς στα παιδιά τους θα βοηθήσει αρκετά την κατάσταση.
Παρολ’αυτά και ύστερα από ένα εύλογο χρονικό διάστημα, εάν παρατηρήσουμε ότι το παιδί μας
δεν έχει όρεξη για δραστηριότητες που έκανε, παρουσιάζει αλλαγές στην
συμπεριφορά του, παρουσιάζει δυσλειτουργίες ως προς την σίτιση , τον ύπνο και
άλλα., τότε ναι θα πρέπει να ανησυχούμε. Αφού συζητήσουμε πρώτα μαζί του και
καταλάβουμε ότι δεν μπορούμε να ξεκλειδώσουμε τα συναισθήματα του παρά τις
προσπάθειες μας, καλό θα ήταν να επισκεφτούμε έναν ειδικό υγείας.
Γράφει η Ψυχολόγος μας Κωνσταντίνα Αγγελή!
VrNTkuRBht
ZMcqNFAvg
GnCVvBZOMI
RpwrknsFldCQTHq