Κρίσεις πανικού και αντιμετώπιση!

Τι είναι οι κρίσεις πανικού ; Αντιμετωπίζονται; Παρακάτω θα σας αναλύσω τα πάντα !Η κρίση πανικού είναι ένα ξαφνικό επεισόδιο φόβου και άγχους που συνοδεύεται από σοβαρές σωματικές αντιδράσεις. Ο φόβος αυτός δεν απορρέει από κάποιον πραγματικό κίνδυνο ή προφανή αιτία. Ο πάσχων νιώθει ότι ξαφνικά χάνει τον έλεγχο της σκέψης και του σώματός του, ότι βιώνει κάποια καρδιακή προσβολή ή ακόμη και ότι πεθαίνει.

ΕΙΝΑΙ ΑΠΕΙΛΗΤΙΚΗ Η ΚΡΙΣΗ ΠΑΝΙΚΟΥ;

Πολλοί άνθρωποι βιώνουν τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους κρίση πανικού. Όταν όμως το πρόβλημα συνεχίζεται και οι κρίσεις πανικού επιμένουν για μεγάλο διάστημα, τότε ίσως πρόκειται για διαταραχή πανικού. Η ίδια η κρίση πανικού δεν είναι απειλητική για τη ζωή. Ωστόσο, μπορεί να επηρεάσει την ποιότητά της ζωής του ατόμου που το βιώνει, καθώς πολύ συχνά το άτομο νιώθει το φόβο ότι μπορεί να του ξανασυμβεί. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το άτομο αυτό να περιορίζει τις κοινωνικές συναναστροφές και να <<κλείνεται>>ολοένα και περισσότερο στον εαυτό του.

ΠΟΤΕ ΕΜΦΑΝΙΖΕΤΑΙ ΣΥΝΗΘΩΣ Η ΚΡΙΣΗ ΠΑΝΙΚΟΥ;

Η κρίση ή η διαταραχή πανικού εμφανίζεται συνήθως στην εφηβική ηλικία ή στη νεαρή ενήλικη ζωή. Τείνει να εκδηλώνεται συχνότερα σε γυναίκες.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΚΡΙΣΕΙΣ ΠΑΝΙΚΟΥ

Οι κρίσεις πανικού έρχονται ξαφνικά, χωρίς προφανή αιτία . Οι άνθρωποι που βιώνουν κρίσεις πανικού ίσως επίσης:

1) Αισθάνονται ότι μπορεί να τρελαθούν, να χάσουν τον έλεγχο του
μυαλού ή του εαυτού τους, ότι θα πάθουν εγκεφαλικό
2) Αισθάνονται ένα ξαφνικό φόβο ότι θα πεθάνουν (πχ έμφραγμα,
«θα σπάσει η καρδιά μου»)
3) Αισθάνονται αποστασιοποιημένοι (αποκομμένοι) από τον εαυτό
τους (πχ ότι είναι έξω από το σώμα τους και παρατηρούν τον εαυτό
τους σαν τρίτος)
4) Ταχυπαλμία (αυξημένοι καρδιακοί παλμοί)
5)Πόνο στο στήθος

6) Αίσθηση πνιγμού, δυσκολία στην αναπνοή
7) Ίλιγγο, ζάλη
8) Εξάψεις ή ρίγος
9) Ναυτία
10) Μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα στα άκρα ή κεφάλι
11) Τρέμουλο
12) Ταχύπνοια, μικρές αναπνοές
13) Πόνο στο στομάχι
14) Εφίδρωση
Τα συμπτώματα της κρίσης πανικού κορυφώνονται εντός 10 λεπτών, και στη συνέχεια σταδιακά υποχωρούν. Μετά από μια κρίση πανικού οι
άνθρωποι αισθάνονται αγχωμένοι και ανήσυχοι για το υπόλοιπο της ημέρας.

Β. ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΚΡΙΣΕΙΣ ΑΓΧΟΥΣ

Ενώ οι κρίσεις πανικού εμφανίζονται εντελώς ξαφνικά,  τα συμπτώματα της κρίσης άγχους εμφανίζονται μετά από ένα διάστημα υπερβολικής
ανησυχίας. Τα συμπτώματα μπορεί να γίνουν έντονα μέσα σε λίγα λεπτά ή ώρες. Γενικά, είναι λιγότερο έντονη από ότι η κρίση πανικού.
Τα συμπτώματα της κρίσης άγχους περιλαμβάνουν:
 Το άτομο τρομάζει πιο εύκολα
 Πόνο στο στήθος
 Ζαλάδα
 Ξηρό στόμα
 Αίσθημα παλμών στο στομάχι
 Κόπωση
 Φόβο
 Ευερεθιστότητα
 Απώλεια συγκέντρωσης
 Μυϊκό πόνο
 Μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα των άκρων
 Ταχυπαλμία
 Ανησυχία

 Ταχύπνοια
 Διαταραχές στον ύπνο
 Αίσθηση πνιγμού
 Ταραχή και αγωνία
Τα συμπτώματα του άγχους συνήθως διαρκούν περισσότερο από τα συμπτώματα της κρίσης πανικού.  Ίσως επιμένουν για μέρες,
εβδομάδες ή μήνες.

Οι κρίσεις πανικού σχεδόν τυπικά οδηγούν σε συμπεριφορές αποφυγής ή υπερβολικού ελέγχου, καθώς ο άνθρωπος πλέον
συνεχώς φοβάται αν θα το ξαναπάθει. Για παράδειγμα, κάποιος που έχει βιώσει μια κρίση πανικού θα αποφεύγει μέρη ή καταστάσεις που
συνδέθηκαν με την κρίση πανικού (πχ οδήγηση, μέσα μαζικής μεταφοράς, ανοιχτούς χώρους/αγοραφοβία, κα.)

ΚΡΙΣΕΙΣ ΑΓΧΟΥΣ ΚΑΙ ΚΡΙΣΕΙΣ ΠΑΝΙΚΟΥ

Οι κρίσεις άγχους και οι κρίσεις πανικού μπορεί να σχετίζονται με:

 Κάποιο τραυματικό γεγονός, παρελθοντικό ή πιο πρόσφατο (πχ
ατύχημα, τροχαίο, κάποιο θάνατο/απώλεια)
 Άγχος, στρες στη δουλειά
 Προβλήματα σε προσωπικό επίπεδο, σχέσεων, οικογενειακών
 Κοινωνικό άγχος
 Καφεΐνη
 Αλκοόλ ή ναρκωτικά (ιδίως χασίς/κάνναβη)
 Χρόνιες καταστάσεις ή χρόνιος πόνος
 Φαρμακευτική αγωγή ή συμπληρώματα διατροφής
 Φοβίες
Παράγοντες κινδύνου
Τα άτομα είναι πιο πιθανό να βιώσουν κρίσεις πανικού εάν έχουν:
 Μια αγχώδη προσωπικότητα
 Άλλα θέματα ψυχικής υγείας, όπως κατάθλιψη, διπολική διαταραχή
ή κάποια άλλη αγχώδη διαταραχή
 Μέλη της οικογένειας με άγχος ή κρίσεις πανικού
 Ένα χρόνιο πρόβλημα υγείας όπως ο θυρεοειδής, ο διαβήτης ή
καρδιακή νόσος
 Θέματα με το αλκοόλ ή εξάρτηση από ουσίες

 Άγχος στην προσωπική και επαγγελματική ζωή
 Έχουν βιώσει μια κατάσταση στρες, όπως το διαζύγιο ή η απόλυση,
ο χωρισμός
 Έχουν βιώσει ένα σημαντικό τραύμα στο παρελθόν
 Είναι μάρτυρες ενός τραυματικού γεγονότος

 
Διάγνωση

Από ψυχιατρικής-βιολογικής άποψης, οι κρίσεις πανικού προκαλούνται εξαιτίας της μείωσης της σεροτονίνης , μίας ουσίας στον εγκέφαλό μας, που είναι υπεύθυνη της ευφορίας των ευχάριστων συναισθημάτων μας (χαρά, ευχαρίστηση κτλπ ).Όταν τα
επίπεδα αυτής της ουσίας είναι σε χαμηλά επίπεδα, τότε σημάνει ένας «ψεύτικος» συναγερμός στον εγκέφαλό μας, δηλαδή ότι βρισκόμαστε σε κατάσταση κινδύνου. Ένας ψυχίατρος μπορεί να διαγνώσει τις κρίσεις πανικού ή την αγχώδη διαταραχή. Για  την διάγνωση ο γιατρός συζητά τα συμπτώματα και τα γεγονότα της ζωής. Επίσης αξιολογεί τα ψυχολογικά συμπτώματα. Αν κριθεί απαραίτητο γίνεται και περαιτέρω αξιολόγηση, που περιλαμβάνει:

 Καρδιολογικές εξετάσεις
 Εξετάσεις αίματος (πχ θυροειδής)

Τι κάνουμε κατά τη διάρκεια μιας κρίσης άγχους ή πανικού ;

Οι ακόλουθες στρατηγικές μπορεί να βοηθήσουν:
 Αναγνώριση της κατάστασης: αναγνωρίζουμε τα γνωστά
συμπτώματα και διαβεβαιώνουμε τον εαυτό μας ότι σύντομα θα
περάσουν.
 Αναπνέουμε αργά και βαθιά: επικεντρωνόμαστε στην αναπνοή,
μέχρι τα συμπτώματα να υποχωρήσουν.
 Δοκιμάζουμε τεχνικές χαλάρωσης: ένα άτομο μπορεί να μάθει
αυτές τις τεχνικές ώστε να μειώνει τα αισθήματα πανικού και
άγχους.
 Πρακτικές ενσυνειδητότητας (mindfulness): η ενσυνειδητότητα
βοηθά τους ανθρώπους να μένουν συγκεντρωμένοι στο παρόν και
είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη για όσους ανησυχούν για το μέλλον.

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΚΡΙΣΕΙΣ ΠΑΝΙΚΟΥ :

Οι τρόποι αντιμετώπισης περιλαμβάνουν:

 Μια θετική στάση ζωής

 Διαχείριση ή μείωση του άγχους
 Ανακάλυψη αιτιών
 Περιορισμό του αλκοόλ και της καφεΐνης
 Υγιεινή διατροφή
 8 ώρες ύπνο το βράδυ
 Καθημερινή σωματική άσκηση
 Διάλειμμα κάθε μέρα για διασκεδαστικές δραστηριότητες
 Εξάσκηση στον διαλογισμό, την yoga ή τις βαθιές αναπνοές
 Δημιουργία ενός δικτύου υποστήριξης

ΒΟΗΘΑ Η ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ;

Η  ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει στην αναγνώριση των αιτιών και στην διαχείριση των συμπτωμάτων. Η ψυχοθεραπεία είναι ιδιαίτερα
βοηθητική για την διαχείριση του άγχους και των κρίσεων πανικού.

Η φαρμακευτική αγωγή βοηθά;

Υπάρχουν πολλά φάρμακα για την αντιμετώπιση του άγχους. Η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα στους
ανθρώπους με σοβαρές και επαναλαμβανόμενες κρίσεις πανικού ή άγχους. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε συνδυασμό με την
ψυχοθεραπεία ή μόνη της .

Αναλόγως της διαταραχής άγχους που αντιμετωπίζετε, ένας ψυχίατρος
μπορεί να συνταγογραφήσει:

 Αγχολυτικά φάρμακα /  Βενζοδιαζεπίνες  (πχ  Xanax )
 Αντικαταθλιπτικά
 Άλλα φάρμακα
Tip:
Οι κρίσεις άγχους και κρίσεις πανικού είναι διαφορετικές αλλά μοιράζονται κάποια κοινά συμπτώματα. Οι κρίσεις πανικού είναι
συνήθως ξαφνικές και έντονες, ενώ οι κρίσεις άγχους ακολουθούν μετά από παρατεταμένο άγχος. Οι κρίσεις άγχους και πανικού προκαλούν
αναστάτωση, αλλά με συγκεκριμένες στρατηγικές, ψυχοθεραπεία ή/και αγχολυτικά μπορεί να μειωθεί η ένταση των συμπτωμάτων.

Αντιμετώπιση άγχους και κρίσεων πανικού

Όσο πιο σύντομα ζητήσει το άτομο βοήθεια, τόσο καλύτερα είναι τα αποτελέσματα. Mε την ψυχοθεραπεία μπορεί κανείς να μάθει να
διαχειρίζεται το άγχος και επεξεργαστεί σε βάθος τα αίτια του άγχους και των κρίσεων πανικού, ώστε να τα αντιμετωπίσει ριζικά και μόνιμα.

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΤΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΟΥ ΣΑΣ

• Καλό θα ήταν να σταματήσετε να σκέφτεστε για το τι θα γίνει στο μέλλον. Σκεφτόμαστε το παρόν και κάνουμε δημιουργικά πράγματα γι’αυτό.
• Συνήθως η κρίση πανικού επέρχεται ύστερα από μία σορία επαναλαμβανόμενων αρνητικών σκέψεων π. χ (είδα ένα σπυράκι στο πρόσωπο μου, άρα θα γεμίσει όλο μου το σώμα, άρα μπορεί να πάθω αλλεργικό σοκ , άρα θα πάω νοσοκομείο και μπορεί να πεθάνω) και κάπου εκεί καλωσορίζουμε την κρισούλα .Ας “σπάσουμε” λοιπόν αυτήν την αλυσίδα των αρνητικών σκέψεων! Μπορούμε να πούμε λοιπόν: έβγαλα ένα σπυράκι, έχω βγάλει και στο παρελθόν σπυράκια και δεν έχω πάθει  τίποτα, ούτε χρειάστηκε να πάω στο νοσοκομείο, αλλά ακόμα και αν χρειαστεί θα με περιθάλψουν οι αρμόδιοι γιατροί και θα γίνω καλά.
• Εάν καθημερινά σπάμε τις αλληλένδετες  αρνητικές σκέψεις προσθέτοντας ένα θετικό στοιχείο την φορά, αυτό θα μας γίνει συνήθεια και πλέον ο εγκέφαλός μας θα εργάζεται πάνω στο νέο μοτίβο σκέψεων που του έχουμε υποβάλλει να ακολουθεί.
• Το γνωρίζω ότι δεν είναι καθόλου εύκολο αυτό να πραγματοποιηθεί από την μια μέρα στην άλλη. Όλα θέλουν τον χρόνο τους όμως και την προσωπική ατομική μας προσπάθεια.
• Να συγχαίρετε συχνά τον εαυτό σας για πράγματα που κάνετε.
• Να μην <<απαντάτε>>στις σκέψεις σας .Δεν κάνουμε διάλογο με τις αρνητικές μας σκέψεις , επιδεινώνουμε την κατάσταση, απλά αδιαφορούμε(εξαιρείται η προσθήκη θετικών σκέψεων)

Θέλει  προσπάθεια η αντιμετώπιση των κρίσεων πανικού.Να είστε αισιόδοξοι όμως πως θα τα καταφέρετε και θα την νικήσετε!!!

Με αγάπη, η ψυχολόγος σας

Κωνσταντίνα Αγγελή